Cách làm dầu hào chay tại nhà – Dầu hào có ăn chay được không?

Dầu hào chay đang ngày càng phổ biến trong cộng đồng ăn chay tại Việt Nam. Bạn có đang băn khoăn dầu hào có ăn chay được không? Trong bài viết này nhà hàng chay Vô Úy sẽ gửi đến bạn các thông tin về dầu hào chay là gì và giải đáp các thắc mắc xoay quanh loại gia vị này.

Dầu hào chay là gì?

Dầu hào chay là phiên bản thay thế hoàn toàn từ thực vật của dầu hào truyền thống – loại gia vị có nguồn gốc từ việc hầm và cô đặc con hàu. Khác với dầu hào thông thường chứa thành phần động vật, dầu hào chay được chiết xuất từ nấm hương, nấm đông cô, hoặc nấm men, mang đến vị umami tự nhiên mà không cần dùng đến nguyên liệu động vật.

Sự ra đời của dầu hào chay là bước tiến lớn trong ẩm thực xanh, giúp người ăn chay vẫn có thể tận hưởng vị đậm đà và hương thơm đặc trưng trong các món xào, kho, hay sốt mà không làm mất đi sự thuần chay. Dầu hào chay thường được dùng để tăng thêm chiều sâu cho các món xào, hấp hoặc làm sốt chấm trong ẩm thực chay. Nhiều người chọn loại gia vị này không chỉ vì chế độ ăn mà còn vì tính tiện lợi và giá trị dinh dưỡng cao.

Sự khác biệt giữa dầu hào thường và dầu hào chay

Dầu hào thường được chiết xuất từ hàu tươi, kết hợp với muối, đường và các chất tạo màu, mang đến vị mặn ngọt tự nhiên từ hải sản. Ngược lại, dầu hào chay sử dụng nấm hương, rong biển hoặc đậu nành lên men để tạo nên độ sệt và hương vị tương tự. 

Sự khác biệt lớn nhất nằm ở nguồn gốc: dầu hào thường có nguồn gốc động vật, trong khi dầu hào chay hoàn toàn thuần chay, phù hợp với người ăn chay trường hoặc theo đạo Phật. Về cách sử dụng, cả hai đều có thể áp dụng linh hoạt, nhưng dầu hào chay thường ít mặn hơn và dễ điều chỉnh hương vị hơn trong nấu nướng.

Dầu hào chay được làm hoàn toàn từ nguyên liệu thực vật, phổ biến nhất là nấm hương, nấm đông cô, nước tương, đường, muối và tinh bột. Hương vị đặc trưng của nấm mang lại độ ngọt tự nhiên, trong khi nước tương và tinh bột giúp tạo độ sánh và màu sắc hấp dẫn.

Khi mua dầu hào, bạn nên chọn sản phẩm có:

• Nhãn ghi rõ “chay” hoặc “vegetarian oyster sauce”.
• Không có các cụm từ “chiết xuất hàu”, “oyster extract”, “flavoring from shellfish”.
• Màu nâu sậm tự nhiên, mùi thơm nhẹ, không tanh.

Bạn có thể tìm mua dầu hào chay tại các siêu thị lớn, các cửa hàng bán gia vị chay. Tuy nhiên bạn cần lưu ý các thông tin trên nhãn để lựa chọn loại dầu hào đúng nhu cầu. Một số hãng dầu hào có phiên bản chay phổ biến trên thị trường có thể kể đến: Lee Kum Kee, Maggi Nấm Hương, Cholimex, Nam Dương, Hùng Phát,…

Dầu hào có ăn chay được không?

Câu hỏi “dầu hào có ăn chay được không” là thắc mắc phổ biến của những người mới chuyển sang chế độ ăn chay. Theo các thông tin đã phân tích bên trên thì câu trả lời là: dầu hào thông thường thì không, nhưng dầu hào chay thì hoàn toàn được.

• Với người ăn chay trường hoặc ăn chay vì tôn giáo, nên tránh mọi loại có chiết xuất động vật.
• Với người ăn chay linh hoạt hoặc ăn chay vì sức khỏe, có thể linh hoạt hơn, tuy nhiên dầu hào chay vẫn là lựa chọn an toàn nhất để đảm bảo thuần chay.

Tóm lại, nếu bạn muốn món ăn đậm đà, thơm ngon mà vẫn là món chay tịnh, hãy chọn dầu hào chay làm gia vị chính trong gian bếp của mình.

Lợi ích của dầu hào đối với sức khỏe và ẩm thực chay

Dầu hào chay không chỉ là gia vị mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho sức khỏe. Loại gia vị này giúp đa dạng hóa bữa ăn chay, làm cho chúng hấp dẫn hơn mà không cần dùng đến nguyên liệu động vật. Nhiều người đã chuyển sang sử dụng dầu hào chay để cải thiện chế độ dinh dưỡng hàng ngày.

Giá trị dinh dưỡng từ nấm và rau củ

Thành phần chính của dầu hào chay bao gồm nấm hương, đậu nành, muối, đường và đôi khi là rong biển, cung cấp khoáng chất như kali, magiê và chất xơ. Sản phẩm này ít calo, không chứa cholesterol, giúp kiểm soát cân nặng và hỗ trợ tim mạch. 

Một số nghiên cứu cho thấy nấm hương trong dầu hào chay giàu beta-glucan, có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch. So với dầu hào thường, phiên bản chay ít chất béo bão hòa hơn, phù hợp cho người ăn kiêng hoặc có vấn đề về huyết áp.

Lợi ích môi trường khi dùng dầu hào chay

Việc chọn dầu hào chay góp phần bảo vệ môi trường bằng cách giảm khai thác thủy sản, hạn chế ô nhiễm biển từ nuôi hàu. Về mặt đạo đức, sản phẩm này phù hợp với triết lý ăn chay không gây hại cho động vật, thúc đẩy lối sống bền vững.

Cách làm dầu hào chay tại nhà đơn giản và tiết kiệm

Làm dầu hào chay tại nhà là cách dễ dàng để kiểm soát chất lượng và tiết kiệm chi phí. Quy trình không đòi hỏi dụng cụ phức tạp, chỉ cần nguyên liệu cơ bản và chỉ tốn của bạn khoảng 30 phút thực hiện. Bạn có thể thử ngay để làm đa dạng gia vị chay cho bếp nhà mình.

Nguyên liệu chuẩn bị

• 50g nấm hương khô 
• 200ml nước tương chay
• 50g đường nâu
• 10g muối biển
• 20g bột bắp
• 500ml nước lọc 
• Một ít gừng tươi băm nhuyễn

Hãy chọn nấm hương tươi, không mốc và nước tương chất lượng cao để đảm bảo hương vị dầu hào thành phẩm ngon nhất.

Các bước thực hiện chi tiết

Bắt đầu bằng việc rửa và ngâm nấm hương trong nước ấm 15 phút rồi vớt ra cắt nhỏ. Đun sôi nước, bỏ nấm đã cắt nhỏ với nước tương, đường, muối và gừng trong 20 phút để tạo nước dùng. Tiếp theo, hòa bột bắp với ít nước lạnh rồi đổ vào nồi, khuấy đều đến khi sệt lại. Để nguội và đổ vào lọ sạch. Quy trình đơn giản này giúp bạn có dầu hào chay homemade với vị umami tự nhiên tại nhà.

Mẹo bảo quản dầu hào sau khi làm

Sau khi làm, hãy đổ dầu hào chay vào lọ thủy tinh đã khử trùng và bảo quản trong tủ lạnh, có thể dùng được 2-3 tháng. Nếu muốn giữ lâu hơn, đông lạnh trong khay đá rồi chuyển sang túi zip, kéo dài thời hạn lên 6 tháng. Luôn kiểm tra mùi và màu sắc trước khi dùng và tránh để gần thực phẩm có mùi mạnh để giữ nguyên hương vị.

Cách dùng dầu hào trong các món ăn chay

Dầu hào chay có thể được sử dụng gần như trong mọi món chay, đặc biệt là các món cần vị mặn ngọt hài hòa hoặc cần độ sánh bóng đẹp mắt.

• Món xào: Dùng 1 – 2 muỗng dầu hào chay để xào cải thìa, bông cải, đậu hũ hoặc nấm. Món ăn sẽ có màu nâu bóng, thơm dịu và vị đậm đà hơn.
• Món kho: Khi kho đậu hũ, nấm rơm, hoặc chả chay, thêm 1 muỗng dầu hào chay vào nước sốt giúp tạo độ sánh và vị ngọt hậu tự nhiên.
• Món sốt: Trộn dầu hào chay với nước tương và ít bột bắp để làm sốt rưới lên cơm, mì, bánh bao hoặc bánh mì chay.
• Nước chấm: Pha dầu hào chay với nước cốt chanh, tỏi phi, ớt băm để tạo ra nước chấm đậm vị cho rau luộc hoặc đồ chiên.

Với dầu hào chay, chỉ cần vài giọt cũng đủ “đánh thức” hương vị món ăn, giúp thực đơn chay của bạn trở nên phong phú và hấp dẫn hơn rất nhiều.

Câu hỏi thường gặp về dầu hào chay (FAQ)

Dầu hào chay có mặn không?

Hơi mặn nhẹ, nhưng vị mặn này giúp món ăn cân bằng hương vị và dậy mùi thơm.

Dầu hào chay để được bao lâu?

Nếu bảo quản kín trong ngăn mát tủ lạnh, bạn có thể dùng trong 2–3 tháng.

Dầu hào chay có thể dùng cho trẻ nhỏ không?

Hoàn toàn được, tuy nhiên bạn nên giảm lượng khi nấu cho trẻ để tránh bị mặn

Kết Luận

Dầu hào chay mang lại lợi ích lớn cho sức khỏe, môi trường và ẩm thực chay. Hãy thử làm dầu hào chay tại nhà theo công thức từ nhà hàng chay Vô Úy để bữa ăn thêm phong phú. Ngoài ra, nếu bạn muốn thưởng thức món chay tinh tế với các nguyên liệu tươi mới và gia vị nhập khẩu, nhà hàng chay Vô Úy là nơi bạn không nên bỏ qua. Đặt bàn ngày hôm nay để thưởng thức nhé!